Groei mindset of vaste mindset, welke heb jij?
17 januari 2023 

Groei mindset of vaste mindset, welke heb jij?

Tijdens een goed en diepgaand gesprek met een vriend, collega of familielid kan het zijn dat mindset genoemd wordt. Je kan er tegenwoordig niet meer om heen of iemand heeft het er wel over. De huidige generatie is zich steeds meer bewust van het hebben van de juist mindset. Steeds meer mensen willen doelen bereiken, positief zijn en lekker in zijn vel zitten.

Na het lezen van deze blog weet jij wat een het verschil tussen een groei- en vaste mindset is, wat het effect is en hoe je stappen kunt ondernemen om een groei mindset te ontwikkelen.


Groei mindset of vaste mindset, wat is het verschil? 


Groei mindset

Iemand met een groei mindset ziet kansen, wilt blijven leren, ontwikkelen en zijn op zoek naar uitdagingen. Hierdoor hebben zij vaak vertrouwen in het proces voor een doel en dit vergroot de slagingskans. Deze mensen zijn constant bezig met een betere versie van zichzelf te worden. Met de overtuigingen die je hebt, kan je bepalen wat je kan, wilt en/of je slaagt. Iedereen heeft overtuigingen en voor de één zijn deze waar, maar voor een ander zijn ze weer niet waar.

De aanwezige mindset heeft enorm veel invloed op onder andere gedrag, omgaan met fouten, ontwikkeling en keuzes. Het heeft een grote impact op hoe je in het leven staat.

Professor Carol Dweck heeft onderzoek gedaan naar de impact van een groei mindset. Iedereen heeft een eigen leercurve. Dit betekend dat je bepaalde vaardigheden kunt ontwikkelen en verbeteren die je nu ‘nog’ niet hebt.

In plaats van te zeggen dat je geen groepstraining kunt geven of niet voor de camera durft te staan zeg je dat je ‘nog’ niet kunt of durft. Het feit dat je een van beide nu nog niet kan of goed in bent, betekend niet dat dit over een aantal maanden nog steeds zo is. (bijna) alles valt aan te leren, maar de stap dient wel genomen te worden om het te oefenen.


Voorbeeld: Wanneer jij (nog) geen groepstraining durft te geven kan je het in eerste instantie uitschrijven voor jezelf. Dan heb je het op papier staan en wordt het al makkelijker, omdat het geen natte vinger werk is. Vervolgens kun je jouw eigen uitgeschreven les zelf uitoefenen in de sportschool, buiten of thuis. Derde stap kan zijn dat je één van je beste vrienden of vriendinnen vraagt om de les aan hem of haar te geven. Vierde stap kan een klein groepje zijn van vier mensen.


Eigenlijk geef je bij een klein groepje van vier mensen al een groepstraining. Stap voor stap is het leerbaar en ga je merken dat je steeds comfortabeler wordt.

Toen jij vroeger klein was, dacht je een stuk minder na dan nu en deed je het gewoon (just do it). Denk maar eens aan je eerste keer zonder zijwieltjes fietsen. Dit deed je ook gewoon, ongeacht of het spannend of eng was. Het nadeel van het ‘volwassen’ zijn is dat onze belemmerende gedachtes ons kunnen tegenwerken, omdat je veel gaat piekeren en overdenken.


Vaste mindset

Iemand met een vaste mindset denken dat alle skills en vaardigheden aangeboren zijn, hebben overtuigingen dat leren van nieuwe skills en vaardigheden geen zin heeft. Dit is ‘het’ nou eenmaal en daar moet je maar mee dealen. Zij vermijden uitdagingen het liefst, geven snel op en worden geïntimideerd of voelen zich bedreigd door de succes van anderen. Er zal vaak ook veel jaloezie zijn of de gedachte dat iemand anders heel veel geluk heeft gehad met het behalen van succes.

Het kan ook leiden tot negatieve gedachtes. Voorbeeld: Wanneer een doel of opdracht niet gehaald wordt, kan er een gedachte opkomen van ‘zie je nou wel, ik ben niet slim of goed genoeg’. Of de gedachtes dat individuele eigenschappen niet veranderd kunnen worden, ongeacht hoe veel moeite je er in steekt.

"I have not failed. I’ve just found 10.000 ways that won’t work”

Thomas A. Edison.

Wat voor effect heeft het hebben van een bepaalde mindset op jouw leven?

Nu kan je wel begrijpen, na het lezen van bovenstaande, dat jouw mindset, hoe je denkt en gedraagt, een flinke impact heeft op de kwaliteit van jouw leven.

Wat is het effect van een fixed mindset?

Stel je eens voor dat jij de overtuiging hebt dat het grotendeel van jouw kwaliteiten en eigenschappen een vast gegeven is, oftewel een fixed mindset. Er ontstaat hierdoor een bewijs drang om jezelf constant te overtuigen en bewijzen tegenover jezelf en jouw omgeving. Het klinkt naar mijn idee heel logisch, want als je geloofd dat je statische kwaliteiten, eigenschappen of een bepaalde persoonlijkheid hebt dan bestaat er geen andere mogelijkheid om jezelf te bewijzen dat je er genoeg van in huis hebt.

Wat nou als je voor jezelf niet zou kunnen bewijzen dat je voldoende competenties en/of vaardigheden in huis hebt. Dan is de kans groot dat je jezelf ongelukkig voelt of nog beter omschreven, zeer incompetent bent. Dan ben je naar eigen inziens zwak en geloof je niet in je eigen vaardigheden.

Wat je op de eerste afbeelding in deze blog zag waren gedragingen en taalgebruik op een bepaalde ervaring, maar deze beschrijven niet wat het met iemand doet. Volgens Carol Dweck zijn deze overtuigingen een teken van jezelf constant willen bewijzen. Of dit nu is tijdens je werk, opleiding, sportschool sessie of zelfs spelletjes spelen, er zal altijd (onbewust) worden gezocht naar bevestiging. Elke situatie verloopt altijd via een vast patroon: Vinden ze mij niet ongelofelijk dom? Hoe zullen ze wel niet over mij denken, misschien vinden ze mij wel een loser? Zal het mij lukken om te slagen of zal ik zoals gewoonlijk falen?

Zelfs met een fixed mindset is er ontzettend veel te bereiken en kan je ook de top bereiken. De geschiedenis laat dit ook zien, maar leiders met een fixed mindset hebben vaak vervelende en nare persoonlijkheden, waardoor er tot op de dag van vandaag nog steeds over hen gepraat wordt.

Ik heb een opdracht voor je: Ga voor jezelf eens na of jij een fixed mindset hebt. Denk aan de afgelopen periode en pak er een ‘x’ aantal gebeurtenissen uit. Zag jij kansen? Zag jij een gemiste kans als leerproces of juist alsof je hebt gefaald? Geloof jij in jezelf en het proces of denk je dat het je niet gaat lukken? Denk je vaker negatief als positief? Ik kom er later op terug wat je kan doen om een groei mindset te creëren, want het creëren van een groei mindset is absoluut mogelijk, zodra je bedenkt dat je dingen kunt veranderen.

Wat is het effect van een groei mindset?

Carrol Dweck denkt dat veel mensen hun groei mindset in hun jeugd zijn kwijtgeraakt. Daarentegen zijn er ook heel veel mensen die deze wel hebben behouden. Gelukkig is iedereen in staat om een groei mindset te ontwikkelen.

Deze groei mindset is tenslotte gebaseerd op de overtuiging dat je kwaliteiten en vaardigheden kunt veranderen door hier aan te werken. Wat belangrijk is, is dat je jezelf dient te overtuigen dat je kan veranderen en groeien door te leren van je fouten en het ook toepast in een volgende gebeurtenis. Ongeacht je aangeboren talenten, interesses, karakter of vaardigheden.

Dit is echt ontzettend belangrijk om te beseffen, omdat het de deur voor je opent naar het pad om verandering te realiseren en het behalen van je successen. Dit doe je door de betekenis en het effect van het maken van fouten te veranderen. Hierdoor ontstaat er ruimte om jezelf te gaan ontwikkelen en groeien.

Je hebt ten alle tijden een keuze! Besef dat heel goed, want jij bent in controle over je brein en de rond dwalende gedachtes. Misschien zie je dit nog niet op deze manier, maar hoe jij praat over jezelf en andere is echt bepalend voor je kwaliteit van leven. Om hulp vragen aan je ouders, vrienden of coach is een belangrijk startpunt op weg naar groei en ontwikkeling. Eenmaal de stap genomen hebben om dit te willen, ga je merken dat het vanzelf gaat en verdere ontwikkelingen stimuleert.

Hard werken blijft een feit, ongeacht tegenslagen, gebeurtenissen of andere momenten die je van je pad kunnen slaan. Opgeven is gewoon geen optie.

Wat ik een mooi voorbeeld vindt van een groei mindset is het volgende: Wanneer mensen willen afvallen willen zij vaak ‘x’ kilo afvallen. Naar mijn mening is het focussen op dat ene cijfertje een vorm van een fixed mindset. Een groei mindset zal ervoor zorgen dat jij je focust op het proces waardoor de kilo’s er vanzelf af zullen vliegen.

Hoe kan je een groei mindset creëren?

Zoals je nu wel hebt gelezen is een het hebben van een groei mindset van belang als jij jezelf wilt blijven ontwikkelen en doelen wilt bereiken. Wees je ervan bewust dat zelfs op de manier hoe jij complimenten en waarderingen verwoordt, ervoor kan zorgen dat je een fixed mindset ontwikkelt.

Stap uit je comfortzone

Begrijp mij niet verkeerd, dit is niet makkelijk, maar uit je comfortzone stappen betekend groei. Iets doen wat je spannend of eng vindt is soms lastig. In je comfortzone blijven is vertrouwd, voorspelbaar en heeft maar kleine, makkelijke uitdagingen. Bij teveel verandering of een te grote uitdaging, kun je in paniek raken. Dit wil je voorkomen. Ergens daartussen in bevindt zich de leerzone. Dit voelt niet comfortabel, maar goed genoeg om wel de stap te nemen, omdat je dit spannend vindt, maar tegelijkertijd ook nieuwe skills leert.

De gedachten als ‘Dat is niets voor mij’ of ‘Ik denk niet dat mij dat gaat lukken’ kunnen belemmerde gedachtes zijn die je tegenhouden om fouten te maken buiten je comfortzone. Hoe weet je nou of het niets voor jou is of denkt dat je het niet gaat lukken als je het niet eens probeert?

Zie fouten niet als falen, maar als leer proces

Fouten zijn er om van te leren. Het is niet erg om fouten te maken, ook al wil je dat het liefst niet. Denk eens terug aan gebeurtenissen die echt super goed gingen. Heb je hier heel veel van geleerd? Denk daarna eens terug aan gebeurtenissen die helemaal fout gingen. Heb je hier meer van geleerd dan de gebeurtenis waar alles goed bij verliep?

De meest succesvolle mensen weten dit principe als geen ander.

Een mooi voorbeeld vind ik de podcast van Michael Pilarczyk. 

Laat je inspireren door het succes van anderen

Wie is al ergens waar jij graag wilt zijn? Wie bewonder jij om wat hij of zij heeft bereikt? Durf contact te zoeken met hen, stel ze heel veel goede vragen en leer van hen. Omring jezelf met gelijkgestemde en inspirerende mensen. Verdiep je in succesvolle mensen. Weet wat ze eten, hoe ze leven, waar zij nu staan, welke fouten ze hebben gemaakt of probeer zelfs contact te zoeken om een gesprek aan te gaan. Zij hebben al fouten gemaakt waar je van kan leren en successen bereikt waar je veel energie en inspiratie van krijgt.

Ben je benieuwd naar mijn andere blogs? Check ze dan hier.

About the author
Personal trainer en coach die niet alleen kijkt naar het fysieke resultaat, maar ook achter jou als persoon voor maximale progressie op ieder vlak.
Place comment